İŞKOÇYA GÜNLÜKLERİ -2-

                                                                                                                                                                              Hazırlayan: Hacı Top

       100 YILDIR COCA-COLA DÜNYANIN HER YERİNDE EN ÇOK SATILAN ALKOLSÜZ İÇECEK İKEN NEDEN ISKOÇYA DA VE ORTA DOĞUDA GERİDE KALMIŞTIR?

Hemen İskoçya' da neden değilin cevabını vereyim ; IRN BRU

Evet Irn- Bru İskoçların en çok satılan alkolsüz(soft) içeceğidir. Son 100 yıldır İskoçya'da Coca Cola ve Pepsi’den daha çok satan içeceği Irn-Bru içindeki demir oranı ve zamanında demir-çelik fabrikalarında çalışan kiriş yapan işçiler için yapılan bir tür enerji içeceğidir. Ayrıca Birleşik Krallık'ta en çok satan üçüncü alkolsüz içeceğidir. İskoçlar bildiğiniz üzere dünyada  viskileriyle nam salmışlardır fakat Irn-Bru ise alkolsüz içecek olarak dünyada en çok bilinen içeceklerdendir.  İskoçların deyimiyle onsuz yaşanmıyor dedikleri Irn-Bru tam bir hangover içeceğidir, İskoçlar bu içeceği bulan Robert Bar’a her daim  bizim deyişimizle dua etmişlerdir.

Irn-Bru İskoçya’nın Falkirk şehrinde 1875 de Robert Bar tarafından üretilmiştir. İlk piyasaya sürüldüğünde gazlı su olarak lanse edilmiş daha sonra 1901 de Robert Bar’in oğlu Andrew tarafından STRACHAN’S BREW adıyla değiştirilmiştir. İçeceğin gerçek ismi Iron-Brew olması gerekiyordu. Fakat Iron-Brew gerçekten mayalı bir içecek olmasından dolayı BREW(mayalı) kelimesi kaldırılmış yerine BRU kelimesi konmuştur, ilk kez 18 temmuz 1946 da şimdiki ismi olan IRN-BRU kelimesi kullanılmıştır. En çok satılan bu içeceğin formülünü aileden yalnız 3 kişi sır olarak bilmekte ve saklamaktadırlar. Hiç bir zaman bu sırrı saklayan 3 kişi aynı zamanda seyahat ve tatile gitmiyor, aksilik çıkıpta 3 sırdaş ayni anda ölmesin diye.

Irn-Bru sadece İskoçya’da değil dünyanın hemen hemen her yerinde satılıyor, sadece Rusya'da 5 fabrikası bulunmakta, Kanada , Amerika,ve Norveç'te de fabrikaları bulunmakta.

HAGGIS

 Birazda İskoçların milli yiyeceği olan HAGGIS’den bahsetmek istiyorum.

Haggis bir çeşit lezzetli pudingdir, içerisinde koyun kalbi,akciğer, soğanlı karaciğer kıyması, yulaf,et ve çeşitli baharatlar olan karışımın koyun işkembesine sarılıp pişirilmesiyle elde edilen pudingsi bir çeşit yemektir. Orijinal ismi 1430'a kadar HAGUS veya HAGESE olarak anıldı,1787 tarihinde ünlü şair Robert Burns "HAGGIS'İN ADRESI" adlı şiirinde şimdiki ismi kullanmış  sonra İskoç milli yemeği olarak HAGGIS olarak kayıtlara geçmiştir. Haggis haşlama patates veya püre patates, pişmiş şalgam(neeps) ve bir kadeh viskiyle servis edilir.

Her yıl 25 Ocakta ünlü şair Robert Burns  anısına Burns Gecesi kutlanır. Hemen hemen herkes evde haggis yiyerek geceyi kutlarlar.  

Sizlere İskoçya'da bulunduğum süre içerisinde buranın kültür ve yeme-içme alışkanlıkları hakkında bir çok şey paylaşmaya devam edeceğim, bir sonraki yazım da single malt viskilerin ikinci bölümü yer alacak...