BOZUK ŞARAPTAN ZİRVEYE

 Hazırlayan: Ali KAHRAMAN

            Ülkemizde konyak yada kanyak olarak bilinen bu içki aslında uluslararası alanda brendi olarak bilinir. Bu kelimenin ingilizce yazılışı brandy dir. Konyak yalnız Fransa'nın Cognac kasabasının çevresindeki arazide yetistirlen üzümlerden üretilen brendiye verilen ismidir ve başka ülkelerde yapılan ayni cins içkiye cognac adı verilmesi uluslararası ticaret kurallarına ve kanunlarına aykırıdır. Brendi kısaca şarabın damıtılmasıyla elde edilen bir içkidir. Brendi Hollandaca brandewjin sözcüğünden gelir. Manası da yakılmış/damıtılmış şaraptır. Başka dillere ait kelimeleri kendi dillerine uydurmada usta olan İngilizler bu kelimeyi brandy'e çevirmişlerdir. 16. Yüzyılda cognac kasabasına yakın bir liman sehri olan Rochefort bir ticaret merkezidir. 

İngiliz, Hollandalı ve Norveçli tüccarlar sık sık buraya mal getirir ve karşılığında şarap, tuz, buğday gibi ürünler alırlar. Hafif ve asitli olan bu bölgenin şarabı yolculuğa dayanıksızdır ve gideceği yere varmadan bozulur. Bunu önlemek için akla şarabı damıtarak konsantre alkol olarak götürmek gelir. Bu tarihten itibaren bu işlem dünyanın her tarafına yayılır. Günümüzde şarap yapılan her yerde brendi de yapılmaktadır.

Bir içkiyi brendi olarak tanımlamak için sadece üzümden imal edilmesi gerekir. Diğer meyvelerden aynı teknikle yapılan içkilere pek brendi olarak anılmazlar. Genellikle yapıldığı meyvelerin adını alırlar veya başka adlar taşırlar. Dünyada en çok bilinen ve hemen hemen bu cins içki pazarını tekelinde tutan brendi konyaktır. Yani Fransa'nın Cognac kasabası sınırları içerisinde üretilen brendidir. Her yerde örnek olarak kabul edilen bir brendi olması dolayısıyla konyağa kısaca bir göz atalım. Cognac; Fransa'nın batısında küçük bir kasabadır. Bu kasabayı çevreleyen bağlarda yetiştirilen üzümden yapılan şarapların damıtılmasıyla yapılan konyak, Fransız hükümeti tarafından kanunlarla korunmuştur. Bu bölgede imal edilen brendiye tek kelimeyle konyak denir.

Cognac toprak ve mikro iklim özelliklerine göre başlıca altı bölgeye ayrılmıştır. Bu bölgeler kalite-önem sırasına göre söyle sıralanır: Grand Champagne, Petite Champagne, Borderies, Fins Bois, Bons Bois, Bois Ordinaire. En gözde ki iki bölge Grand Champagne ve Petite Champagne'dir. Her iki bölgenin ürünlerinin karışımıyla üretilen brendilere Fine Champagne denir.

Bu champagne kelimesinin şampanya ile bir ilgisi yoktur. Kireçli topraklı dik araziye Fransızlar bu adı verirler. Bu bölgede binlerce çiftçi bağcılıkla ugraşır. Ancak sadece iki bin kadarı kendi ürettiği üzümlerden brendi yapmaya ruhsatlıdır. Bunlara Bouilleurs de Cru denir. Bunlar dışında kalan üreticiler üzümlerini ya kooperatiflere ya da damıtım ruhsatı olan damıtıcı firmalara satarlar. Bu kişi veya kuruluşlarca damıtılarak elde edilen ham brendilerin büyük bir kısmı "la maison de cognac" olarak adlandırılan, büyük konyak üreticileri tarafından satın alınarak yıllandırılır, harmanlanır ve pazarlanır. Bunlar çok büyük kapasitede üretim yapan ve pazarlayan brendi şirketleridir. Courvoisier,  Martell , Hennessy,  Remy Martin , Hine önde gelen büyük konyak üreticileridir. Yeni damıtılmış ham brendilerin kanunen en az üç yıl fıçılarda dinlendirilmesi yeterli olsa da genelde en az 4-5 yıl meşe fıçılarda bekletilirler. Bu standart brendiler için söz konusudur. Daha kaliteliler çok daha uzun yıllar dinlendirilir. Konyak üretimi diğer Fransız içkilerinde de olduğu gibi basından sonuna kadar sıkı bir şekilde denetim altındadır. Konyak bakırdan yapılan klasik imbiklerle iki kez çekilir. İşin en önemli kısımlarından biri de harmanlamadır. Bu işte eksperlerin rolü çok büyüktür. Konyak üretimi küçük işletmelerde babadan oğula geçen ve bu şekilde devam eden bir sanattır. Her firmanın çeşitli kalite ve stilde birkaç tür ürünü vardır. Damıtılıp dinlendirilen brendi belirli bölgelerden temin edilerek harmanlanır. Bir konyak markasının harmanında belki de 60-70 değişik brendi kullanılır. Harmanlama neticesinde bir süre de böyle bekletilir. Bunun amacı çeşitli bölgelerden gelen farklı kalitedeki brendilerin birbirleriyle kaynaşmasıdır. Daha sonra saf su ilavesiyle istenilen alkol derecesine  düşürülerek şişelenip pazarlanır. Yukarıda bahsettiğimiz altı bölgenin kendilerine has özellikler taşıyan brendileri fiyat bakımından ve daha çabuk olgunlaşması bakımından farklılıklar gösterir ve her firmanın kendisine özgü bir formülü vardır. Ünlü firmalar Grand Champagne ve Petite Champagne bölgelerinin dışındaki diğer bölgelerin ürününü pek kullanmazlar. Bütün alkollerde olduğu gibi brendi de damıtıldığında beyazdır. Rengi içinde dinlendiği meşe fıçılardan alırlar. Bu yıllandırmalar bazı konyak stillerinde 20-30 hatta 40 yıla kadar varabilir. Brendilerde renk sürekliliği çoğu kez karamel ilavesiyle sağlanır. Ama bu uzun yıllar dinlendirilmiş kaliteli konyaklar için söz konusu değildir. 

Başlıca konyak stillerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz;  

VS-Very Special:  Konyak firmalarının standart kalitedeki mallarıdır. Kanunen en az üç yıl dinlendirilmesi gerekir, ama aslında 4-5 yıldan az dinlendirilmez  

VSOP- Very Superior Old Pale:  En az 4,5 yıl kanuni dinlendirme şartı vardır. Ama aslında daha uzun yıllar dinlendirilmiştir 

VO-Very Old: Bu stil de yukarıdaki VSOP den daha az yıllandırılmış değildir. 

VVSOP-Very Very Old Superior Old Pale: Kanunen en az 5,5 yıl dinlendirilir.

 Napoleon:  En az 6,5 yıl dinlendirme şartı vardır. 

X O- Extra Old veya XXO:  Yukarıdaki brendi stillerinden çok daha uzun yıllar dinlendirilmiş brendilerdir. Bu brendilerin ortalama dinlendirilme süresi 20 yıldır.

 

Kaynak: http://www.estanbul.com/brendi-tarihcesi-194013.html#.WLkuEfLdX9I

Ülkemizde konyak yada kanyak olarak bilinene bu içki aslinda uluslararasi alanda brandi olarak bilinir. Bu kelimenin ingilizce yazilisi brandy dir. Konyak yanliz Fransanin Cognac kasabasinin çevresindeki arazide yetistirlen üzümden üretilen brandyie verilen addir bu yerin disinda ve baska ülkelerde yapilan ayni cins içkiye cognac adi verilmez. Uluslararasi ticaret kurallarina ve kanunlarina aykiri düser. Brandi kisaca sarabin damitilmasiyla elde edilen bir içkidir. Brandi Hollandaca brandewjin sözcügünden gelir. Manasi da yakilmis sarap demektir. Yani damitilmis sarap oluyor. Baska lisanlara ait kelimeleri kendi dillerine uydurmada çok usta olan ingilizler bu kelimeyi brandy çevirmislerdir. 16. yüzyilda cognac kasabasina yakin bir liman sehri olan Rochefort bir ticaret merkezidir. Ingiliz. Hollandali ve Norveçli tüccarlar sik sik buraya mal getirir ve karsiliginda da sarap tuz bugday gib mahsüller aslirlar. Hafif ve asitli olan bu bölgenin sarabi yolculuga dayaniksizdir. Gidecege yere varmadan bozulurlar. Bunu önlemek için akla sarabi damitarak konsentre alkol olarak götürmek gelir. Bu tarihten itibaren islem yerleserek dünyanin her tarfina yayilir. Simdiyse sarap yapilan her yerde brandi de yapilmaktadir. Brandi yanliz üzümden imal edilen iskiye denir. Diger meyvelerden yapilan iskilere teknik olarak brandi dense de pek bu isimle anilmazlar. Genelikle yapildisi meyvelerin adini alirlar veya baska adlar tasirlar Dünyada en çok bilinen ve hemen hemen bu cinsa içki pazarini tekelinde tutan brandi. Cognac tir. Yani bu adi gesen Fransiz kasabasinin sinirlari içerisinde üretilen brandidir. Her yerde örnek olarak kabul edilen bir brandi olmasi dolayisiyla konyaga kisaca bir göz atalim. Cognac Fransanin batisinda küçük bir kasabadir. Bu kasbayi öevreleyen baglarda yetistirilen üzümden yapilan sarabin damitilmasiyla yapilan konyak. Fransiz Hükümeti tarafindan kanunlarla korunmustur. Bu bölgede imal edilen brandiye tek kelimeyle cognac denir. Bölge toprak ve mikro iklim özelliklerine göre baslica alti bölgeye ayrilmistir. Bu bölgeler kalite-önem sirasina göre söyle siralanir Grand Champagne Petite Champagne Borderies Fins Bois. Bons Bois. Bois Ordinaire. En gözde ki iki bölge Grand Champagne ve Petite Champagne dir. Her iki bilgenin irinlerinin karisimiyla üretilen brandilere Fine Champagne denir. Bu champagne kelimesinin sampanya ile bir ilgisi yoktur. Kireçli toprakli diz araziye Fransizlar bu adi takarlar. Bu bölgede binlerce çiftçi bagcilikla ugrasir. Ancak iki bin kadari kendi ürettigi üzümden brandi yapmaya ruhsatlidir. Bunlara Bouilleurs de cru denilir. Bunlar disinda kalan üreticiler üzümünü ya kooperatiflere satarlar yada damitimina ruhsati olan damitici firmalara. Bu kisi veya kuruluslarca damitilarak elde edilen ham brandilerin büyük bir kismi konyak tüccarlari olan büyük firmalarca la maison de cognac satin alinarak yillandirilir harmanlanir ve pazarlanir. Yüzlerce konyak firmasinin kontrolgndedir. Bunlar çok büyük kapasitede üretim yapan daha dogrusu pazarlayan brandi sirketleridir. Courvoisier kurvazye Martell martel Hennessy henisi Remy Martin remi marten Hine hayn önde gelen böyök konyak sirketleridir. Yeni damitilan ham brandiler kanune en az üç yil fiçilarda dinlendirilir. Fakat üç yil kanuni nir zaruret olmakla birlikte 4-5 yildan az dinlendirilmezler. Bu standart brandiler için söz konusudur. Daha kaliteili çok daha uzun yillar dinlendirilir. Konyak üretimi diger Fransiz içkilerinde de oldugu gibi basindan sonuna kadar siki bir sekilde denetim altindadir. Konyak bakirdan yapilan klasik imbiklerle iki kez çekilir. Isin en önemli kisimlarindan biri de harmanlamadir. Bu iste eksperlerin rolü çok büyüktür. Konyak üretimi küçük isletmelerde babadan ogula geçen ve bu sekilde devam eden bir sanattir. Her firmanin çesitli kalite ve stilde birkaç tür ürüng vardir. Damitilipg dinlendirilen brandi belirli bölgelerden temin edilerek harmanlanir. Bir konyak markasinin harmaninda belki de 60-70 degisik brandi kullanilir. Harmanlama neticesinde bir süre de böyle bekletilir. Bundan gaye çesitli bölgelerden gelen farkli kalitedeki randilerin birbirleriyle kaynasmasidir. Daha sonra istenilen alkol derecesine saf su ilavesiyle düsürülerek siselenip pazarlanir. Yukarida bahsettigimiz alti bölgenin kendilerine has özellikler tasiyan brandileri fiyat bakimindan ve daha çabuk olgunlasmasi bakimindan farkliliklar göstedigi her firmanin kendsine özgü bir formülü vardir. Ünlü firmalar Grand Champagne ve Petite Champagne bölgelerinin disinda ki diger bölgelerin ürününü pek kullanmazlar. Bütün alokollerde oldugu gibi brandi de damitildiginda beyazdir elbet. Rengini içinde dinlerildigi mese fiçilardan alirlar. Bu yillandirmalar bazi konyak stillerinde 20-30 hafta 40 yila kadar varir. Brandiler renk sürekliliginin çok kez karamel ilevesiyle saglanir. Ama bu uzun yillar dinlendirilmis kaliteli konyaklar için söz konusu degildir. Konyak Stilleri Baslica konyak stillerini su asagida ki sekilde siralayabiliriz VS-Very Special Konyak firmalarinin standart kalitedeki mallaridir. Kanunen en az üç yil dinlendirilmesi gerekir, ama aslinda 4-5 yildan az dinlendirilmez VSOP- Very Superior Old Pale En az 4,5 yil kanuni dinlendirme sarti vardir. Ama aslinda daha uzun yillar dinlendirilmistir VO-Very Old Bu stilde yukaridaki VSOPdan daha az yillandirilmis degildir. VVSOP-Very Very Old Superior Old Pale Kanunen en az 5,5 yil dinlendirilir. Napoleon En az 6,5 yil dinlendirme sarti vardir. X O- Extra Old veya XXO Yukaridaki brandi stillerinden çok daha uzun yillar dinlendirilmis bir brandi stilidir. Bu brandilerin ortalama dinlendirilme süresi 20 yil civarindandir.

Kaynak: http://www.estanbul.com/brendi-tarihcesi-194013.html#.WLkuEfLdX9I

Ülkemizde konyak yada kanyak olarak bilinene bu içki aslinda uluslararasi alanda brandi olarak bilinir. Bu kelimenin ingilizce yazilisi brandy dir. Konyak yanliz Fransanin Cognac kasabasinin çevresindeki arazide yetistirlen üzümden üretilen brandyie verilen addir bu yerin disinda ve baska ülkelerde yapilan ayni cins içkiye cognac adi verilmez. Uluslararasi ticaret kurallarina ve kanunlarina aykiri düser. Brandi kisaca sarabin damitilmasiyla elde edilen bir içkidir. Brandi Hollandaca brandewjin sözcügünden gelir. Manasi da yakilmis sarap demektir. Yani damitilmis sarap oluyor. Baska lisanlara ait kelimeleri kendi dillerine uydurmada çok usta olan ingilizler bu kelimeyi brandy çevirmislerdir. 16. yüzyilda cognac kasabasina yakin bir liman sehri olan Rochefort bir ticaret merkezidir. Ingiliz. Hollandali ve Norveçli tüccarlar sik sik buraya mal getirir ve karsiliginda da sarap tuz bugday gib mahsüller aslirlar. Hafif ve asitli olan bu bölgenin sarabi yolculuga dayaniksizdir. Gidecege yere varmadan bozulurlar. Bunu önlemek için akla sarabi damitarak konsentre alkol olarak götürmek gelir. Bu tarihten itibaren islem yerleserek dünyanin her tarfina yayilir. Simdiyse sarap yapilan her yerde brandi de yapilmaktadir. Brandi yanliz üzümden imal edilen iskiye denir. Diger meyvelerden yapilan iskilere teknik olarak brandi dense de pek bu isimle anilmazlar. Genelikle yapildisi meyvelerin adini alirlar veya baska adlar tasirlar Dünyada en çok bilinen ve hemen hemen bu cinsa içki pazarini tekelinde tutan brandi. Cognac tir. Yani bu adi gesen Fransiz kasabasinin sinirlari içerisinde üretilen brandidir. Her yerde örnek olarak kabul edilen bir brandi olmasi dolayisiyla konyaga kisaca bir göz atalim. Cognac Fransanin batisinda küçük bir kasabadir. Bu kasbayi öevreleyen baglarda yetistirilen üzümden yapilan sarabin damitilmasiyla yapilan konyak. Fransiz Hükümeti tarafindan kanunlarla korunmustur. Bu bölgede imal edilen brandiye tek kelimeyle cognac denir. Bölge toprak ve mikro iklim özelliklerine göre baslica alti bölgeye ayrilmistir. Bu bölgeler kalite-önem sirasina göre söyle siralanir Grand Champagne Petite Champagne Borderies Fins Bois. Bons Bois. Bois Ordinaire. En gözde ki iki bölge Grand Champagne ve Petite Champagne dir. Her iki bilgenin irinlerinin karisimiyla üretilen brandilere Fine Champagne denir. Bu champagne kelimesinin sampanya ile bir ilgisi yoktur. Kireçli toprakli diz araziye Fransizlar bu adi takarlar. Bu bölgede binlerce çiftçi bagcilikla ugrasir. Ancak iki bin kadari kendi ürettigi üzümden brandi yapmaya ruhsatlidir. Bunlara Bouilleurs de cru denilir. Bunlar disinda kalan üreticiler üzümünü ya kooperatiflere satarlar yada damitimina ruhsati olan damitici firmalara. Bu kisi veya kuruluslarca damitilarak elde edilen ham brandilerin büyük bir kismi konyak tüccarlari olan büyük firmalarca la maison de cognac satin alinarak yillandirilir harmanlanir ve pazarlanir. Yüzlerce konyak firmasinin kontrolgndedir. Bunlar çok büyük kapasitede üretim yapan daha dogrusu pazarlayan brandi sirketleridir. Courvoisier kurvazye Martell martel Hennessy henisi Remy Martin remi marten Hine hayn önde gelen böyök konyak sirketleridir. Yeni damitilan ham brandiler kanune en az üç yil fiçilarda dinlendirilir. Fakat üç yil kanuni nir zaruret olmakla birlikte 4-5 yildan az dinlendirilmezler. Bu standart brandiler için söz konusudur. Daha kaliteili çok daha uzun yillar dinlendirilir. Konyak üretimi diger Fransiz içkilerinde de oldugu gibi basindan sonuna kadar siki bir sekilde denetim altindadir. Konyak bakirdan yapilan klasik imbiklerle iki kez çekilir. Isin en önemli kisimlarindan biri de harmanlamadir. Bu iste eksperlerin rolü çok büyüktür. Konyak üretimi küçük isletmelerde babadan ogula geçen ve bu sekilde devam eden bir sanattir. Her firmanin çesitli kalite ve stilde birkaç tür ürüng vardir. Damitilipg dinlendirilen brandi belirli bölgelerden temin edilerek harmanlanir. Bir konyak markasinin harmaninda belki de 60-70 degisik brandi kullanilir. Harmanlama neticesinde bir süre de böyle bekletilir. Bundan gaye çesitli bölgelerden gelen farkli kalitedeki randilerin birbirleriyle kaynasmasidir. Daha sonra istenilen alkol derecesine saf su ilavesiyle düsürülerek siselenip pazarlanir. Yukarida bahsettigimiz alti bölgenin kendilerine has özellikler tasiyan brandileri fiyat bakimindan ve daha çabuk olgunlasmasi bakimindan farkliliklar göstedigi her firmanin kendsine özgü bir formülü vardir. Ünlü firmalar Grand Champagne ve Petite Champagne bölgelerinin disinda ki diger bölgelerin ürününü pek kullanmazlar. Bütün alokollerde oldugu gibi brandi de damitildiginda beyazdir elbet. Rengini içinde dinlerildigi mese fiçilardan alirlar. Bu yillandirmalar bazi konyak stillerinde 20-30 hafta 40 yila kadar varir. Brandiler renk sürekliliginin çok kez karamel ilevesiyle saglanir. Ama bu uzun yillar dinlendirilmis kaliteli konyaklar için söz konusu degildir. Konyak Stilleri Baslica konyak stillerini su asagida ki sekilde siralayabiliriz VS-Very Special Konyak firmalarinin standart kalitedeki mallaridir. Kanunen en az üç yil dinlendirilmesi gerekir, ama aslinda 4-5 yildan az dinlendirilmez VSOP- Very Superior Old Pale En az 4,5 yil kanuni dinlendirme sarti vardir. Ama aslinda daha uzun yillar dinlendirilmistir VO-Very Old Bu stilde yukaridaki VSOPdan daha az yillandirilmis degildir. VVSOP-Very Very Old Superior Old Pale Kanunen en az 5,5 yil dinlendirilir. Napoleon En az 6,5 yil dinlendirme sarti vardir. X O- Extra Old veya XXO Yukaridaki brandi stillerinden çok daha uzun yillar dinlendirilmis bir brandi stilidir. Bu brandilerin ortalama dinlendirilme süresi 20 yil civarindandir.

Kaynak: http://www.estanbul.com/brendi-tarihcesi-194013.html#.WLkuEfLdX9I